መካንነት – Infertility

                                                     

መካንነት ማለት ቢያንስ ለአንድ አመት ያህል ሙከራ አድርገው ለማርገዝ አለመቻል ነው። ማርገዝ የምትችል ሴት ነገር ግን ሳትወልድ በመደበኛ ሁኔታ መጨንገፍ እንደ መካንነት ይቆጠራል።
 በእርግዝና ወቅት የሚከተሉት ሂደቶች መከናወን አለባቸው፦
※ ሴቷ ከእንቁልጢ (የእንቁላል ከረጢት) እንቁላል መልቀቅ አለባት። 
※ እንቁላል በማህፀን ቱቦ አማካይነት ወደ ማህፀን መጓዝ አለበት። 
※ የወንድ የዘር ፍሬ ሴት እንቁላል ውስጥ መግባትና ውህድ ህዋስ መፍጠር አለበት። 
※ ውህድ ህዋሱ (fertilized egg) በማህፀን ውስጥ መጣበቅ አለበት። ይህም ትክለት ወይም ጥባቄ ፅንስ (Implantation) ይባላል። መካንነት ከነዚህ ከላይ ከተዘረዘሩት ሂደቶች አንድ ሲስተጓጐል ይከሰታል።
 መካንነት የሴቶች ችግር ብቻ ነው? 
※ መካንነት ወንድና ሴትን የሚያጠቃ ሲሆን ሁለቱም ፆታዎች ላይ በእኩልነት ይከሰታል። 
※ የወንድ የዘር ፍሬ ቁጥር መቀነስ፣ የብልት ከተለመደው ውጭ መሆን (ችግር) እና የስሜት ጣሪያ ላይ ለመድረስ መቸገር የተለመድ የወንድ መካንነት መነሾ ምክንያቶች ናቸው። 
※ በጣም የተለመድ በሴቶች ላይ የሚከሰት መካንነት መነሾዎች መካከል፦ ኢንዶሜትሪዮሲስ፣ ፖሊሲስቲክ ኦቫሪ ሲንድረም እና የመውለጃ ዕድሜ ከፍ ማለት የእንቁላል ብዛትና ጥራትን ይቀንሰዋል።
የመካንነት ምልክቶች!
በመደበኛ ሁኔታ ያልተጠበቀ ወይም ያልተገደበ የግብረ ስጋ ግንኙነት እንደ ዕድሜዎ ሁኔታ ከ ስድስት (6) ወር እስከ አንድ ዓመት አድርገው እርግዝና ያልተከሰተ እንደሆነ መካንነት እንለዋለን። ዋናው የመካንነት ምልክት አለማርገዝ (ለማርገዝ መቸገር) አይደለም። ምልክቶቹ እንደ መካንነቱ መነሾ ምክንያት ይወሰናል አንዳንድ ጊዜ መነሾው ላይታወቅ ይችላል።
 የመካንነት ምልክቶች በሴቶች! 
የወር አበባ ኡደት መቀየር ወይም የሴት ዘር መፈልፈል ከመካንነት ጋር ሊያያዝ ይችላል። ይህም የሚከተሉትን ያጠቃልላል፦ 
※ የተዛባ የወር አበባ 
※ ከመደበኛ ሁኔታ ውጪ የሆነ የወር አበባ ይህ ማለት የወር አበባ ከመጠን በላይ መፍሰስ ወይም በጣም ትንሽ መፍሰስ ነው። 
※ የወር አበባ ከሌለ ይህ ማለት የወር አበባዎ በድንገት ከቆመ ወይም ከነጭራሹ ካልመጣ ነው። 
※ ከባድ ህመም ያለው የወር አበባ።
የመካንነት ችግር በተጨማሪ ከሆርሞኖች ጋር ሊያያዝ ይችላል ታዲያ በዚህ ጊዜ የሚከተሉት ምልክቶች ሊከሰቱ ይችላሉ ከነዚህም መካከል፦ 
※ የወሲብ ፍላጐት መለወጥ/መቀየር። 
※ በቆዳ ላይ የሚታዮ ለውጦች ለምሳሌ ብጉር። 
※ የፀጉር መሳሳት ወይም መመለጥ። 
※ የሰውነት ክብደት መጨመር። 
※ በጭን፣ ደረትና ከንፈር አካባቢዎች ጥቁር ፀጉር ማብቀል ናቸው። 
በተጨማሪም በግብረ ስጋ ግንኙነት ጊዜ ከፍተኛ ህመም እና ከጡት ጫፍ ነጭ ወተት መሳይ ፈሳሽ መውጣት ዓይነት ምልክቶች ሊታዮ ይችላሉ።
 የመካንነት ምልክቶች በወንዶች ላይ! 
መካንነት በወንዶች ላይ ልጅ ለመውለድ እስካልሞከሩ ድረስ ምንም ላይታወቅ ይችላል። ምልክቶቹ የመካንነት መነሻ ምክንያቶቹ ላይ ይወሰናል ከነዚህ ምልክቶች መካከል፦ 
※ የወሲብ ፍላጐት መቀያየር ወይም መለዋወጥ። 
※ የብልት መቆም እና መርጨት ቸግር። 
※ የብልት ህመም፣ መጓጐል ወይም ላብ (ማላብ)። 
※ የፀጉር ዕድገት ለውጥ። 
※ ትንሽና የጠበቀ ብልት ናቸው።
 ወደ ህክምና ተቋም መሄድ ያለብን መቸ ነው? 
※ ዕድሜያቸው ከ 35 ዓመት በታች ከሆነና ለማርገዝ ወይም ጽንስ ለመቋጠር ለአንድ ዓመት ያህል ሙከራ ካደረጉና ካልተሳካ። 
※ ዕድሜያቸው ከ 35 ዓመትና ከዚያ በላይ የሆኑ ሴቶች ለስድስት(6) ወር ያህል ሙከራ ካደረጉ በኋላ ወደ ህክምና ተቋም በመሄድ ሀኪምዎን ያማክሩ።

ምንጭ:- ጤናችን

 

Advertisement